Vanaf nu kunnen burgers zich inschrijven om op 14 mei tussen 17 en 18 uur in hun straat het verkeer te tellen. Het telgebied van het citizen-scienceproject Straatvinken is dit jaar uitgebreid naar heel Vlaanderen. ‘Als burgers één uurtje tellen en een leefbaarheidsbevraging invullen, krijgen we een uniek inzicht in het verkeer en de leefbaarheid in de Vlaamse straten’, zegt professor Thomas Vanoutrive (UAntwerpen). Bij deze derde editie is het bovendien extra uitkijken naar de impact van de lockdownmaatregelen. Tellen kan zonder risico voor de volksgezondheid.
Het burgerwetenschapsonderzoek Straatvinken is een initiatief van de Ringland Academie onder wetenschappelijke begeleiding van de UAntwerpen en HIVA – KU Leuven. Het vindt dit jaar voor de derde keer plaats en loopt nog door tot 2030. Burgers vinken een uur lang in hun straat elke passerende voetganger, fietsers, tram, bus, auto, bestel- en vrachtwagen af. Elke deelnemer wordt ook uitgenodigd om een leefbaarheidsbevraging in te vullen.Â
In 2019 namen meer dan 2.000 burgers deel. Voor die tweede editie van Straatvinken werd het telgebied al verruimd van de Vervoerregio Antwerpen naar de volledige provincie Antwerpen en het Waasland (83 gemeenten plus de 9 Antwerpse districten). Ook de stadsregio Leuven deed al twee keer mee. Dit jaar worden burgers in heel Vlaanderen opgeroepen om mee te tellen.Â
Tellen in tijden van corona
Door de lockdownmaatregelen ingevolge de coronacrisis is het verkeer sterk veranderd. De editie van 2020 zal een nauwkeurig beeld schetsen van die nieuwe realiteit en hoe duizenden deelnemers die beleven. ‘We zijn benieuwd of deze crisis een blijvende impact zal hebben op het verkeer in de Vlaamse straten’, zegt mobiliteitsdeskundige Thomas Vanoutrive, die Straatvinken ondersteunt vanuit de UAntwerpen.
Zelfs als de lockdownmaatregelen onverkort gehandhaafd blijven, houdt de telling geen gevaar in voor de volksgezondheid. Het is een activiteit die je individueel kan uitvoeren, desnoods van achter het raam van je kot.Â
Jaarlijkse opvolging modal shift
Om wetenschappelijke analyses te maken over trends in de mobiliteit is het belangrijk dat er continuïteit is in de data, ook tijdens een apart jaar zoals we dit nu beleven. Door de volgehouden inspanningen van duizenden burgerwetenschappers zal het volgend jaar, bij de vierde editie, mogelijk zijn de eerste conclusies te trekken over de langetermijntrends in de noodzakelijke shift naar duurzaam verkeer en de beleving van de straat.Â
De Vlaamse regering schuift in haar regeerakkoord 2019-2024 ambitieuze doelstellingen naar voren voor de modal split, de verdeling van de gebruikte vervoermiddelen. Voor heel Vlaanderen is het streefcijfer 40% duurzame vervoermiddelen: te voet, met de fiets of het openbaar vervoer. In de grootstedelijke vervoerregio’s (Antwerpen, Gent en de Vlaamse Rand rond Brussel) ligt die ambitie op 50%. Door jaarlijks het verkeer te tellen kunnen burgers nagaan of het verkeer in onze straten daadwerkelijk evolueert naar een duurzame modal split.
Uit de leefbaarheidsbevraging bij de editie van 2019 bleek al dat meer duurzaam verkeer in de straat een sterke invloed heeft op de tevredenheid van de inwoners. Tegelijk was het ook duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is om de noodzakelijke modal shift te realiseren.
Samenwerking met gemeenten
In de provincie Antwerpen en het Waasland nodigde Straatvinken voor het tweede jaar op rij de gemeentebesturen uit om samen te werken. Ze kunnen strategische tellocaties in kaart brengen en met het communicatiepakket van Straatvinken hun inwoners oproepen om mee te tellen. De telresultaten bieden waardevol materiaal voor hun mobiliteitsbeleid. Al zo’n 60 gemeenten en districten hebben hun medewerking toegezegd.Â
Praktisch
Via www.straatvinken.be kunnen deelnemers zich vanaf 15 april inschrijven. De telling vindt plaats op donderdag 14 mei van 17 tot 18 uur. Deelnemers kunnen gebruikmaken van het papieren telformulier of de online teltool, die vanaf maandag 4 mei te vinden is op de website.