Plantnaam (Latijn): Cymbopogon citratus
Plantenfamilie: Poaceae (grasfamilie)
Inheemse regio: Azië, Afrika, Australië en tropische eilanden
Groeiende gewoonte: bosjes stijf gras, tot 2 meter hoog
Gebruikte onderdelen: bladeren en hele plant
Extractiemethode voor etherische olie: stoomdestillatie
Duizenden jaren lang heeft vers en verkwikkend citroengras soepen, curry’s, thee en gearomatiseerd in kruidenpreparaten in veel gebieden van Azië en Afrika. Hoewel de grootschalige productie pas eind jaren veertig is begonnen, is citroengras tegenwoordig een van ‘s werelds favoriete essentiële oliën. Het sterke, citroenachtige aroma is een heilzaam bestanddeel van aromamengelingen die zijn ontworpen om de lucht op te frissen, lichaam en geest te zuiveren en een zonnig karakter te ondersteunen.
Verkwikkend met een reinigend, fris aroma, heeft citroengras opbeurende eigenschappen die het een waardevolle toevoeging maken aan aromamengelingen om een gevoel van vreugde te bevorderen en stressvolle gedachten los te laten.
Citroengras is een lid van de grasfamilie. Het is een vaste plant (wat betekent dat ze jarenlang leeft) en groeit in dichte bosjes van stijve, rechtopstaande stengels. Citroengras groeit uit een wortelstok of bol, maar verspreidt zich niet zo veel als sommige wortelstokken kunnen. Elke klomp citroengras kan tot 1,8 meter hoog en 1,2 meter breed zijn. De individuele stengels lijken een beetje op lente-uitjes, maar zijn veel houtachtiger. Als je goed kijkt, zie je dicht opeengepakte, grijsgroene bladeren.
Citroengras komt oorspronkelijk uit Sri Lanka en Zuid-India en wordt verbouwd in de tropische delen van Amerika en Azië. India is ‘s werelds grootste teler van citroengras, maar deze plant wordt ook commercieel geteeld in China, Maleisië, Thailand, Vietnam en Guatemala.
Citroengras heeft het grootste deel van de dag fel zonlicht nodig, evenals vochtige grond en uitstekende afvoer. Het is een echte tropische plant en moet worden geplant in gebieden die in de winter nooit bevriezen. In koelere gebieden kan het binnen en in kassen worden gekweekt, zolang het maar veel zon krijgt.
In het eerste jaar zal citroengras weinig produceren, maar in het tweede en derde jaar gaat het sneller, met piekproductie in het derde en vierde jaar. Tegen het zesde jaar vertraagt de productie en zullen de boeren deze vervangen door een verse plant.
Soms wordt citroengras verkocht om te koken met wortels er nog aan. Deze kunnen eenvoudig worden geplant en zullen snel gaan groeien. Als je geen stengel met wortels kunt vinden, probeer dan een (zeer verse) gesneden stengel in een glas water te plaatsen. Wortels moeten beginnen te vormen en uw baby-citroengrasplant kan vervolgens in de grond worden geplant.
Geschiedenis
In Azië en Afrika wordt citroengras al duizenden jaren gebruikt bij het koken en als kruidengeneesmiddel. Terwijl de commerciële distillatie van etherische olie van citroengras naar verluidt in de 17e eeuw op de Filippijnen begon, werd citroengras pas de laatste honderd jaar of zo wijdverspreid. De huidige populariteit van dit verse, citroenachtige kruid in etherische olie kan worden toegeschreven aan een Sri Lankaanse onderzoeker genaamd J.F. Jovit, die wat citroengras heeft gekocht en de heilzame eigenschappen ervan heeft onderzocht.
Tegen het einde van de jaren veertig werd in Florida en Haïti etherische olie van citroengras geproduceerd. In 1951 werd citronella, een nauw verwante etherische olie, tentoongesteld op de Wereldtentoonstelling van Londen, wat de interesse in citroengras verder deed toenemen. Tegenwoordig is etherische olie van citroengras, met zijn schone, zonnige geur, een van de meest populaire essentiële oliën over de hele wereld.
Wetenschappelijke eigenschappen
Essentiële olie van citroengras bevat citral (65% tot 85%), geraniol, neral, mycene (12% tot 25%), diterpenen, methylheptenon, citronellol, linalol, farnesol, andere alcoholen, aldehyden, linalool, terpineol en meer dan een dozijn andere kleine, geurige componenten. Essentiële olie van citroengras heeft een lange geschiedenis als volksremedie en wetenschappers werken eraan om de traditionele beweringen over de voordelen van citroengras te valideren.
Hoe gebruiken we het?
Vers citroengras
Citroengras wordt veel gebruikt in veel Aziatische keukens, met name Thais eten. Het is heerlijk in veel soorten soepen en curry’s. Let bij het winkelen voor citroengras op zware stelen: lichtere stelen kunnen uitdrogen.
Citroengras kan in zijn geheel in soepen en curry’s worden toegevoegd, maar zorg ervoor dat je het verwijdert voordat je het serveert, want de taaie stengel is oneetbaar. Wrijf met een stamper op de stengels of buig ze een paar keer om ze te kneuzen, want dan komt er een heerlijke, citroenachtige smaak vrij. Als je wilt, kunnen de paar zachte centimeters onderaan de stengel fijn worden gehakt of tot een pasta worden fijngestampt. Het taaie uiteinde van de stengel moet worden weggegooid.
Citroengras kan ook worden gebrouwen in een heerlijke thee. Laat vers of gedroogd citroengras in kokend water trekken, laat het een paar minuten intrekken en geniet dan van heet of bevroren ijs. Het heldere, verfrissende, maagkalmerende drankje dat populair is in Latijns-Amerika en vele andere delen van de wereld.
Vers citroengras kan een week of twee in de koelkast bewaard worden of in de vriezer, zodat je altijd toegang hebt tot dit verfrissende en herkenbare ingrediënt.
Etherische olie
Heldere, stimulerende etherische olie van citroengras heeft talloze toepassingen, van het schoonmaken van het huis tot aromatherapie.
Sommige musea in India gebruiken zelfs etherische olie van citroengras om oude manuscripten van palmbladeren te behouden en ze te beschermen tegen insecten. De olie helpt de broze pagina’s soepel te houden en het van nature hydrofobe molecuul houdt vocht buiten.
Hoewel de meeste insecten weg blijven van citroengras, hebben imkers ontdekt dat citroengras zeer aantrekkelijk is voor bijen. Ze kunnen etherische olie van citroengras gebruiken om bijen te lokken wanneer ze een zwerm proberen te vangen of om de aandacht van een bijenkorf te trekken. Het werkt zelfs zo goed dat het niet kan worden gebruikt in een zwakke korf, omdat het een sterkere bijenkorf kan aanmoedigen om een invasie te plegen.
Ayurveda
In Ayurveda wordt citroengras beschouwd als een krachtig middel. De essentiële olie van citroengras wordt beschouwd als een neutraal effect op vata dosha en helpt overtollige kapha en pitta dosha te verlichten. Van citroengras wordt gedacht dat het werkt als een tonicum dat de spijsvertering, het zenuwstelsel en de ademhalingswegen van het lichaam ondersteunt en de zenuwen en spieren kan versterken wanneer het wordt toegevoegd aan een massageolie.
Citroengras helpt te veel pitta-energie vrij te maken door zweten en ontgifting aan te moedigen. Bij gebruik in een spierwrijving of toegevoegd aan een warm bad, helpt citroengras etherische olie pijnlijke gebieden te kalmeren door het lichaam te helpen overtollig vocht en gifstoffen te verwijderen. De heldere, vrolijke geur van etherische olie van citroengras helpt energie te geven en uw kijk op de dag te verbeteren.
Medisch
Op grote schaal gebruikt om bepaalde ademhalingsaandoeningen op te heffen, waaronder keelpijn. Het heeft een reputatie opgebouwd vanwege zijn anti-pyretische eigenschappen die hoge koorts vermindert. In sommige culturen wordt de damp ingeademd, wat leidt tot meer transpiratie en uiteindelijk de volledige verwijdering van koorts.
Edelstenen, kruiden, aroma’s, … kunnen ondersteunend werken maar zijn geen vervangers voor medicatie of enig ander medisch advies. Raadpleeg bij klachten dan ook steeds uw huisarts of specialist.
De symboliek achter citroengras
In magische tradities wordt citroengras geassocieerd met de planeet Mercurius, het element lucht, en wordt het als mannelijk van aard beschouwd. De reinigende eigenschappen van citroengras – zowel op fysiek, spiritueel als emotioneel vlak – zijn nuttig bij rituelen die bedoeld zijn om te reinigen en te zuiveren, of om licht te werpen op donkere hoeken of verborgen problemen. Het kan ook helpen om obstakels die je in de weg staan op te lossen en negatieve energie om te zetten in positieve energie. Van citroengras wordt gedacht dat het openheid bevordert en wordt soms gebruikt om duidelijke, open communicatie te bevorderen.
Hoe benutten we de magische eigenschappen?
- Brouw en drink een kruidenthee gemaakt van gedroogd citroengras en je verbetert je paranormale gaven.
- Voeg de gezette thee toe aan je badwater voordat je intiem contact hebt met je geliefde partner en je zult (beide) seksueel genot vergroten.
- Gebruik de gezette thee in uw kuiswater, de geur zal wonderen doen.
